چگونه علاقه خود را پیدا کنیم ؟ از کجا بفهمیم به چه شغلی علاقه داریم ؟ چگونه بفهمیم به چه رشته ای علاقه داریم ؟ علایق شخصی من چیست ؟
احتمالا بارها سوالات بالا را از خودتان پرسیده‌اید. این روزها همه از پیدا کردن علاقه، شغل مورد علاقه یا رشته مورد علاقه حرف می‌زنند. اما برای یافتن افرادی که واقعا به شغل یا رشته خود علاقه دارند، باید چراغ به دست دور شهر بگردید و در آخر هم احتمالا ناامید شوید.
متاسفانه آمارها نشان می‌دهند حتی در کشوری مانند ایالات متحده آمریکا تنها ۱۳ درصد از نیروی کار، به شغل خود علاقه دارند. دلیل این موضوع این است که دسته‌ای از آن‌ها هیچگاه به دنبال پیدا کردن علاقه خود نبوده‌اند و دسته‌ای دیگر نتوانسته‌اند علائق خود را بشناسند.
اگر ندانید چطور علایق خود را پیدا کنید، مجبورید زمان زیادی را در کارهای مختلف سپری کنید تا بدانید کدامیک از آن‌ها مطابق میل شما هستند. اما نکاتی در پیدا کردن علاقه وجود دارد که با آشنایی با آن‌ها می‌توانید مسیر کشف و توسعه علائقتان را هموارتر کنید. در این نوشته سعی داریم این راهکارها را بررسی کنیم.
منظور از علاقه چیست و چطور آن را تشخیص دهیم؟
برای اینکه در پیدا کردن علاقه موفق باشید ابتدا باید به‌درستی بدانید منظور از علاقه چیست. به گفته مریام وبستر علاقه احساس اشتیاق شدید یا هیجان زیاد برای رسیدن به چیزی یا انجام یک کار است. علاقه در واقع چیزی است که می‌خواهید دائما آن را انجام دهید؛ سفر کردن می‌تواند بهترین مثال در این زمینه باشد.
گاهی این علاقه به کسب و کار و شغل افراد مربوط می‌شود. علاقه شغلی به ندرت خود را با اشتیاق فراوان نشان می‌دهد، به همین دلیل نیز پیدا کردن علاقه در زمینه کسب و کار کمی سخت است.
اما این علاقه نیز نشانه‌های مشخصی دارد. به عنوان مثال علاقه در زمینه‌های مختلف شغلی باعث می‌شود راحت‌تر مشکلات و سختی‌ها را تحمل کنید، چالش‌ها و موانع را به‌سرعت پشت سر بگذارید، اشتیاق بیشتری برای کشف تازه‌ها و یادگیری مهارت‌های جدید پیدا کنید و به اهداف مورد نظرتان برسید.
محققان و متخصصان دریافته‌اند رابطه عمیقی بین پیدا کردن علاقه و میزان موفقیت افراد در زندگی فردی و شغلی وجود دارد. نکته جالب‌تر اینکه دنبال کردن علائق و انجام کارهایی که به آن‌ها عشق می‌ورزید باعث می‌شود نسبت به انجام دادن و دنبال کردن آن‌ها بیشتر ترغیب شوید. این نشان می‌دهد رابطه مستقیمی بین پیدا کردن علاقه و دستیابی به اهداف فردی و شغلی وجود دارد.
درست است که به‌نظر می‌رسد انجام کارهایی که مورد علاقه شماست بیشتر شبیه تفریح است؛ اما کسب درآمد از انجام این تفریحات چندان ساده نیست؛ مگر اینکه در این زمینه دانش کافی داشته و با افراد متخصص مشورت کنید.
۱۰ راهکار مفید برای پیدا کردن علاقه
پیدا کردن علاقه معمولا با میزان شادی و رضایت افراد از زندگی‌شان مرتبط است. بنابراین اگر می‌خواهید زندگی پربار، آرام و شادی داشته باشید، مطابق آنچه در مقاله ” راهکارهای شاد زیستن” به آن اشاره کردیم، باید به دنبال علائقتان بروید و کارهایی را که برای انجام آن اشتیاق دارید انجام دهید؛ چراکه زمانی‌که در یک رشته شغلی کار می‌کنید که به آن علاقه دارید، گذر از مشکلات و موانع نیز برایتان راحت‌تر است.
اما با وجود اشتیاق شما، باز هم جستجو و پیدا کردن علاقه مستلزم درگیر شدن با چالش‌ها و موانع پیش رو است. این را نیز به‌یاد داشته باشید که پیدا کردن علاقه یک فرآیند یک روزه نیست؛ در دیدی وسیع‌تر این علائق ممکن است در طول زمان، تغییرات سن و شرایط زندگی و با هدف گذاری های شما تغییر کنند. اگر سوال شما نیز این است که “چطور علاقه، استعداد و هدف خود را پیدا کنیم؟ ” به نکاتی که در ادامه گفته می‌شود دقت کرده و در نظر داشته باشید صبوری در این راه می‌تواند بسیار موثر باشد.
۱. هدف و چشم انداز شخصی خود را پیدا کنید
همه ما اهداف فردی و شغلی مشخصی در زندگی داریم و در تصورات و رویاهایمان چشم انداز خاصی از آینده خود می‌سازیم. هنگام پیدا کردن علاقه، توجه به این اهداف و چشم اندازها بسیار مهم است؛ بنابراین به شما توصیه می‌کنیم آن‌ها را مکتوب کرده و جلوی چشمتان بگذارید.
این نکته مانند یک قطب نما جهت را به شما نشان می‌دهد و از پرداختن به کارهایی که شما را از هدفتان دور می‌کند باز می‌دارد. هدف گذاری صحیح شما را هنگام تصمیم گیری راهنمایی کرده و مسیر درست را در پیدا کردن رشته مورد علاقه یا شغل مناسب به شما نشان می‌دهند.
۲. ارزش‌های خود را مشخص کنید
هر فردی برای خود ارزش‌هایی دارد که در نظر گرفتن آن‌ها در زندگی باعث رضایت خاطرش می‌شود. به همین دلیل است که هنگام پیدا کردن علاقه باید به این ارزش‌های فردی اصلی خود نگاه ویژه‌ای داشته باشید. ارزش‌ها مانند شاخص عمل می‌کنند، اهداف و اولویت‌های زندگی شخصی و شغلی شما را تعیین کرده و در شناخت علائق راهنمای شما هستند. توجه به ارزش‌ها مشخص می‌کند که آیا مسیر شغلی یا مسیر روابط بین فردی‌تان آنطور که می‌خواهید پیش می‌رود یا نه.
۳. مقصد و شمال حقیقی‌تان را پیدا کنید
مفهوم شمال حقیقی و مقصد ارتباط نزدیکی با درک بیشتر ارزش‌های اصلی در زندگی افراد دارد. برخی از افراد نیز از این شمال حقیقی به عنوان کشف خود واقعی یاد می‌کنند و معتقدند مانند یک جهت یابی است که چراغ‌های مسیر درست که باید در آن گام بردارید را برای شما روشن می‌کند. با پاسخ به این سوالات می‌توانید مقصد و شمال حقیقی‌تان را پیدا کرده و از آن در جهت یافتن مسیرتان استفاده کنید:
- چه هدف و چه چیزی شما را وادار به حرکت می‌کند؟
- چه چیزی باعث افزایش اعتماد به نفستان می‌شود؟
- با پرداختن به چه کاری احساس کامل بودن می‌کنید؟
- آیا برای کاری که در حال انجام آن هستید ساخته شده‌‌اید؟
پیدا کردن مقصد و شمال حقیقی می‌تواند در پیدا کردن علاقه نیز به شما کمک کرده و در داشتن یک زندگی کامل نیز موثر باشد.
۴. ویژگی‌ها و توانایی‌های فردی خود را کشف کنید
همه فیلسوفان و متفکران معتقدند خودشناسی و آشنا شدن با استعدادها، توانایی‌ها، نقاط ضعف و قوت می‌تواند نقش بسیار مهمی در سبک زندگی افراد و توسعه فردی آن ها داشته باشد. علاوه بر این شناخت خود می‌تواند در پیدا کردن علاقه نیز بسیار موثر باشد. بنابراین بهتر است فهرستی از مواردی که در مورد خود می‌دانید یا کشف کرده‌اید یادداشت کنید و بنویسید که به انجام و پرداختن به چه کارهایی علاقه دارید.
۵. به ارزیابی چیزهایی که دوست ندارید بپردازید
پرداختن به کارهایی که به آن‌ها علاقه دارید از مسیرهای مختلفی امکان‌پذیر است، برخی از این مسیرها برای ما ناخوشایند و برخی خوشایند هستند. به همین دلیل نیز فکر کردن در مورد چیزهایی که به آن‌ها علاقه دارید بسیار مهم است، اما داشتن درک درستی از کارها و فعالیت‌هایی که به آن‌ها هیچ علاقه‌ای ندارید نیز می‌تواند شما را در مسیر درستی برای پیدا کردن علاقه قرار دهد. این موضوع می‌تواند ذهن شما را منظم کند تا بتوانید راحت‌تر آنچه برایتان مهم است را پیدا کنید.
۶. نقاط قوت و دستاوردهای خود را کشف کنید
استعدادهایی که دارید و موفقیت‌هایی که به دست آورده‌اید نشانه‌ای از علائق ما هستند. چراکه بخش بزرگی از علائق ما برگرفته از توانایی‌ها و استعدادهایی هستند که به طور طبیعی در وجود ما قرار گرفته‌اند. برای پیدا کردن علاقه لازم است به این فکر کنید که چه دستاوردهایی در طول زندگی خود داشته‌اید، چه مهارت‌هایی را آموخته و چه نقاط قوتی دارید. زمانی که به درک درستی از این موارد رسیدید راحت‌تر می‌توانید مسیر خود را پیدا کنید.
۷. روزنامه نگاری را تمرین کنید
یکی از عجیب‌ترین اما مهمترین توصیه‌هایی که در پیدا کردن علاقه بسیار موثر است، نوشتن وقایع روزانه، احساسات و برنامه‌هایی است که برای آینده در نظر گرفته‌اید. نوشتن باعث می‌شود به حقایق جالبی در مورد خودتان دست پیدا کرده تا بتوانید آنچه را که به آن علاقه دارید پی بگیرید.
نوشتن در اصل راهی است که بتوانید بدون هیچگونه قضاوت و باورهای محدود کننده از سوی دیگران، احساسات حقیقی خود را بروز داده و از درون آن چیزهایی که به آن‌ها علاقه دارید را پیدا کنید.
۸. تمرینات ذهن آگاهی را انجام دهید
ذهن آگاهی در اصل پذیرفتن زندگی در لحظه اکنون است؛ همچنین به عنوان پذیرش خود واقعی و آگاهی از آنچه احساس می‌کنید، بدون قضاوت و فارغ از هر گونه تفسیر و تحلیل نیز یاد می‌شود. ذهن آگاهی به ما می‌آموزد که همه ما از ابتدا علائق خود را می‌شناسیم، اما برای پیدا کردن علاقه به یک وسیله یا یک اتفاق نیاز داریم.
ذهن آگاهی به ما کمک می‌کند که روی آنچه می‌خواهیم تمرکز کرده و زندگی بیرونی خود را با درون خود هماهنگ کنیم. تمرکز روی درون به ما کمک می‌کند که خواسته‌های واقعی‌مان را از قسمت ناخودآگاه ذهن به بخش خودآگاه هدایت کنیم.
۹. با افرادی که احساسات مشابه شما دارند رفت و آمد کنید
در مسیر پیدا کردن علاقه یک راز بسیار مهم وجود دارد که آگاهی از آن می‌تواند بسیار موثر باشد؛ آنهم پیدا کردن کسانی است که موقعیت و احساسات مشابه شما دارند. با نگاه کردن به زندگی افراد موفقی که مانند شما بوده‌اند می‌توانید از عملکرد آن‌ها الهام گرفته و انگیزه، اعتماد به نفس و امنیت کافی برای ادامه مسیر به دست بیاورید. یافتن یک فرد مشابه می‌تواند مسیری میانبر برای شما باشد.
۱۰. از یک کوچ کمک بگیرید
گاهی پیدا کردن علاقه و پرداختن به آن کمی سخت است. دلایل بسیاری برای این مشکل وجود دارد که از مهمترین آن‌ها عدم خودشناسی است
اما همراهی یک کوچ می‌تواند شما را در این مسیر هدایت کرده و تا رسیدن به هدف مورد نظرتان شما را حمایت کند.
یک کوچ به شما کمک می‌کند که از میزان فشارهای بیرونی بکاهید تا بتوانید با پرداختن به خود، برای پیدا کردن شغل مناسب و مسیر درست زندگی به درستی تصمیم بگیرید.
من افسر اسدی کوچ مورد تایید فدراسیون بین‌المللی کوچینگ هستم.
برای ثبت نام در یک جلسه کوچینگ رایگان، فرم زیر را پر کنید
از کجا بفهمیم به چه شغل یا کاری علاقه داریم؟
وقتی از کار صحبت می‌کنیم باید به یاد داشته باشیم که آن را از تفریح و سرگرمی جدا کنیم. معمولا کار و شغل با استمرار، جدیت و چالش همراه است. اما تفریح و سرگرمی نیازی به جدیت ندارد. ما صرفا می‌خواهیم اوقات فراغت خود را پر کنیم و از آن لذت ببریم.
مثلا یادگیری موسیقی را می‌توانیم به عنوان یک کار در نظر بگیریم. شما اگر بخواهید قطعه محبوب خود را بنوازید به جدیت، استمرار و چالش نیاز دارید. اما اینکه بخواهید با دوستتان به کافه بروید و گپ بزنید نیازی به جدیت و استمرار ندارد. شما کافیست فقط در موقعیت حاضر شوید و از آن لذت ببرید.
یا مثلا تماشای یک فیلم یا مسابقه فوتبال بیشتر از جنس تفریح و تن‌آسایی است. اما اگر شما بخواهید برای تقویت زبان انگلیسی خود، یک فیلم را به زبان اصلی ببینید اینجا دیگر فعالیت تفریحی انجام نمی‌دهید. بلکه به نوعی مشغول کار هستید.
بنابراین وقتی می‌پرسیم چگونه بفهمم به چه کاری علاقه دارم ، سوال دقیق‌تر این است که چه کاری است که شما حاضرید با استمرار و جدیت آن را دنبال کنید و با وجود چالش‌ها و سختی‌هایش همچنان آن را ادامه دهید و از آن لذت ببرید؟
همین الان کمی به این سوال فکر کنید. چه کارهایی را شما در زندگی‌تان به طور طبیعی و مداوم انجام می‌دهید که دیگران از انجام آن ناتوانند؟ به ساده‌ترین کارهایی که در زندگی خود مدام تکرار می‌کنید فکر کنید. این موضوع در عین سادگی می‌تواند کمک بزرگی برای شما باشد.
چگونه بفهمیم به چه رشته ای علاقه داریم؟
فرقی ندارد که دانش آموز باشید و در شرف انتخاب رشته سال نهم. یا انتخاب رشته برای دانشگاه. یا حتی ممکن است بخواهید برای مقطع فوق لیسانس تغییر رشته دهید. ابتدا خوب است به این سوال پاسخ دهید:
آیا هدف من از پیدا کردن رشته مورد علاقه این است که بتوانم در آینده در همین رشته کار کنم؟ یا اینکه صرفا فلان رشته را دوست دارم، ولی امیدی ندارم که بتوانم در این رشته مشغول به کار شوم؟
شاید این سوال برای شما کمی عجیب به نظر بیاید. اما خوب است بدانید که بسیاری افراد صرفا به خاطر علاقه و لذت شخصی یک رشته را دنبال می‌خوانند؛ در حالیکه خود می‌دانند که در آینده نمی‌خواهند در این رشته مشغول به کار شوند یا بازار کاری برای آن رشته متصور نیستند.
اما اگر انتخاب رشته را به عنوان بخشی از انتخاب مسیر شغلی مناسب خود می‌بینید، به نکات زیر توجه کنید:
- رشته مورد علاقه شما رشته‌ایست که دوست دارید در مورد آن بیشتر یاد بگیرید. یاد گرفتن نه فقط از روی کتاب های درسی. ممکن است شما کتاب های درسی در یک رشته را دوست نداشته باشید اما مدام دوست دارید در مورد آن در یوتیوب فیلم ببینید. یا کتاب‌های غیر درسی بخوانید. یا دوره‌های آموزشی غیر رسمی مدرسه و دانشگاه را شرکت کنید.
- رشته مورد علاقه شما رشته‌ایست که شما دوست دارید به طور عملی در آن کسب تجربه کنید. نه فقط اینکه تئوری آموزش ببینید یا کتاب بخوانید. بلکه دوست دارید وارد گود شوید و کاری برایش انجام دهید.
- اگر رشته‌ای را دوست داشته باشید، احتمالا از ارتباط با افرادی که در آن رشته درس می‌خوانند یا کار می‌کنند، لذت می‌برید. برعکس اگر در رشته‌ای هستید که وقتی آدم‌ها در مورد موضوعات تخصصی و علمی صحبت می‌کنند، حوصله‌تان سر می‌رود و می‌خواهید بحث را عوض کنید، یعنی آن رشته مال شما نیست.
پس از پیدا کردن علاقه باید چه کار کنیم؟!
سوالی که برای بسیاری از شما پیش می‌آید این است که پس از پیدا کردن علاقه باید چه کار کنیم؟ آیا لازم است تغییرات اساسی در زندگی‌مان ایجاد کنیم؟ آنچه مسلم است این است که برای اینکه زندگی شاد و موفقی داشته باشید، باید پس از پیدا کردن علائق دست به عمل بزنید. بنابراین برای پیدا کردن شغل مورد علاقه‌تان باید اقدامات زیر را انجام دهید:
۱. مهارت های خود را توسعه دهید. پس از پیدا کردن علاقه باید به بررسی فرصت‌های شغلی‌تان بپردازید. به فرصت‌های موجود نگاه کنید، دانش و مهارت خود را افزایش داده و خواسته‌های خود را تبدیل به فرصت کنید.
۲. نتیجه پیروی از علائقتان را بررسی کنید. لزوما همه علائق شما منجر به کسب درآمد بیشتر و ارتقاء شغلی نمی‌شوند. بنابراین لازم است پیش از پرداختن به شغلی که به آن علاقه دارید، همه جوانب آن را بررسی کرده تا بتوانید مشکلات احتمالی پیش رو را پیش بینی کنید.
۳. هوشمندانه عمل کنید. اگر می‌خواهید پس از پیدا کردن علاقه، شغل فعلی خود را رها کنید باید هوشمندانه عمل کنید. انتظاراتتان را از شغل رویایی‌تان بررسی کنید، آن‌ها را با شغل فعلی‌تان مقایسه کرده و در صورت امکان تغییرات اساسی در شغلی که دارید ایجاد کنید. در غیر این صورت راهی برای رسیدن به شغل ایده آلتان پیدا کنید.
۴. علاقه خود را تبدبل به عادت کنید. پس از پیدا کردن علاقه آن‌ها را در زندگی روزمره خود جای داده و به عادت تبدیل کنید. ساخت عادت جدید خوب این قدرت را دارد که زندگی شما را بهتر و دلچسب‌تر کنند.
۵. زمان خود را مدیریت کنید. پس از پیدا کردن علاقه از تکنیک مدیریت زمان برای اختصاص دادن فرصت کافی جهت پرداختن به علائقتان استفاده کنید. این باعث می‌شود هدفمندانه برای انجام کارهایی که دوست دارید وقت بگذارید.
۶. از یک کوچ کمک بگیرید. از یک کوچ بخواهید شما را در پرداختن به علائقتان راهنمایی کند. باید بپذیرید که یک متخصص حوزه کوچینگ در این زمینه اطلاعات و دانش بیشتری نسبت به شما دارد و می‌تواند در پیدا کردن علاقه و مناسب‌ترین شغل از شما حمایت کند.
پاسخ به سوالات متداول
چطور بفهمم به چه چیزی علاقه دارم؟
برای پیدا کردن زمینه‌ها و موضوعات مورد علاقه خودتان باید خودآگاهی داشته باشید. علاوه بر این بهتر است نقاط قوت و ضعف و توانایی‌های خود را بنویسید، ویژگی‌های خود را درک کنید، فکر کنید که با انجام چه کارها و در چه موقعیت‌هایی شادتر هستید، مواردی که به شما انگیزه می‌دهند را به خاطر بیاورید و چیزی که شما را وادار به حرکت می‌کند بشناسید.
چطور کار مورد علاقه خود را پیدا کنم؟
مهمترین نکته این است که علاوه بر در نظر گرفتن توانایی‌ها، استعداد و مهارت‌ها، فکر کنید که به کار تیمی علاقه دارید یا تک نفره، انجام چه کاری برای شما راحت تر است، در چه محیط‌هایی انگیزه کار کردن بیشتری دارید و هنگام انجام چه کارهایی شادتر، آرام تر و راضی تر هستید.
قدم بعدی پس از پیدا کردن علاقه چیست؟
برای رسیدن به آرامش و موفقیت پیدا کردن علاقه کافی نیست؛ پس از آن باید تمامی قدم‌های خود را بر اساس علایق خود بردارید. بنابراین بهتر است مهارت‌هایی که در این زمینه لازم است را کسب کنید، علایقتان را به عادت تبدیل کنید، برنامه‌ریزی کنید، زمان خود را مدیریت و با افراد آگاه مشورت کنید.
