باورها می‌توانند رفتارها، واکنش‌ها و تصمیمات و حتی نحوه هدف گذاری ما را تحت تاثیر خود قرار دهند. به طور مثال اگر باوری مبنی بر سلامت جسم و زندگی سالم نداشته باشید، شاید بتوانید دو یا سه ماه به باشگاه بروید و غذای سالم بخورید، اما سرانجام عدم توجه شما به نحوه زندگی و رژیم غذایی شما را به عقب کشیده و از رعایت مواردی که برای سلامت جسمی نیاز دارید باز می‌دارد. به همین دلیل امروزه بسیار از افراد به دنبال فرمول تغییر باور هستند.
پیش از هر چیز باید بدانید تغییر رفتار و تغییر باورها در انسان‌ها در سه لایه مختلف انجام می‌شود؛ تغییر در نتایج، تغییر در فرآیندها و تغییر در هویت. بیشتر مردم روی اهداف مبتنی بر نتیجه تمرکز می‌کنند و به طور مثال تصمیم می‌گیرند که ۱۰ کیلو وزن کم کنند یا یک کتاب پرفروش بنویسند. اما اینها تمریناتی سطحی برای تغییر باور هستند. نطفه تغییر رفتارها و ایجاد عادت های خوب را هویت ایجاد می‌کند. در واقع شما آنچه را انجام می‌دهید که در ذهن خود به آن اعتقاد دارید. بنابراین اگر می‌خواهید برخی از عادات خود را ترک کرده، تغییراتی مثبتی در زندگی خود ایجاد کنید یا مسیر خود را برای موفقیت هموارتر کنید، باید به معجزه تغییر باور و هویت بیشتر اهمیت بدهید.
اما سوالی که اینجا مطرح می‌شود این است که هویت دقیقا چگونه شکل می‌گیرد و چگونه می‌توانیم بر جنیه‌های جدیدی از هویتمان تاکید کرده و آن را در اختیار خودمان قرار دهیم تا به تدریج بتوانیم قسمت‌هایی از آن که مانع رسیدن به اهدافمان می‌شوند را پاک کنیم؟
تغییر باور با یک راهکار عملی و موثر
هویت و باورهای ما متشکل از عادت‌های ما هستند. درواقع باورها با ما زاده نمی‌شوند و هر باوری در رابطه با خود ما، جهان هستی و مفاهیم مختلف از طریق تجربه، عادات و کارهایی که به طور متداوم در طول روز انجام می‌دهیم ایجاد می‌شود.
به طور مثال وقتی هر روز پس از خواب تخت خود را مرتب می‌کنید این باور را پیدا می‌کنید که فرد سازمان یافته ای هستید، وقتی همیشه سر وقت به قرارها می‌رسید باور وقت شناسی را در خود تقویت می‌کنید، وقتی حتی وقتی برف می‌بارد به باشگاه می‌روید باور داشتن تناسب اندام را در خود تقویت می‌کنید، اگر هر روز ساعاتی را به مطالعه بپردازید به این باور می‌رسید که کتاب برای سلامت ذهن و تغییر زندگی مهم است و وقتی هر روز ورزش یا پیاده روی می‌کنید به این باور می‌رسید که سلامت جسم در زندگی شما نقش مهمی ایفا می‌کند.
در واقع هرچه یک کار را تکرار کنید هویت مرتبط به آن رفتار و کار بیشتر در شما تقویت می‌شود.
در واقع کلمه هویت (Identity) در اصل از کلمات لاتین essentitas به معنای وجود و identidem به معنای مکرر گرفته شده است. پس هویت شما به معنای واقعی کلمه «هستی مکرر» شماست.
هویت شما در حال حاضر هر چه که باشد، فقط به این دلیل آن را باور دارید که مدرکی از وجود آن در دستتان است. به طور مثال اگر هر شب یک ساعت کتاب بخوانید، شواهدی دارید که نشان می‌دهد اهل مطالعه هستید. اگر حتی زمانی که برف می‌بارد به باشگاه می‌روید، شواهدی دارید که نشان می‌دهد به تناسب اندام متعهد هستید. در واقع هرچه شواهد بیشتری برای یک باور داشته باشید، قوی تر آن را باور خواهید کرد.
البته عادت‌های شما تنها اعمالی نیستند که بر هویت شما تأثیر می‌گذارند، اما به دلیل فراوانی‌شان معمولاً مهم‌ترین آن‌ها هستند. یکی دیگر از عناصر تاثیرگذار بر هویت شما تجاربتان هستند. هر تجربه‌ای در زندگی تصویری که از خود دارید را تغییر می‌دهد. اما تقریبا بعید است که شما خود را یک فوتبالیست بدانید زیرا یک بار به توپ ضربه زدید یا یک هنرمند بدانید چراکه تنها یک عکس از طبیعت گرفته اید. اما با تکرار این کارها، شواهدی دارید که می توانید با وجود آن‌ها تصویری که از خود دارید را تغییر بدهید. در واقع تاثیر چیزهایی که یکبار تجربه کرده اید در زندگی شما بسیار کم است، اما تاثیر عادت با گذشت زمان تقویت می‌شود. این به این معناست که عادات می‌توانند شواهد بیشتری برای ایجاد هویت شما جمع آوری کنند.
اما نکته مهم دیگری که باید برای تغییر باورهای محدود کننده در نظر داشته باشید این است که روند تشکیل عادت یک روند تدریجی است و شما نمی‌توانید به یکباره تصمیم بگیرید که یک فرد جدید باشید و تغییراتی در خود ایجاد کنید. شما ذره ذره، روز به روز، عادت به عادت تغییر می‌کنید و به طور مداوم در حال کامل شدن هستید.
در طی این مسیر و انجام تمرینات تغییر باور باید به اقداماتی که انجام می‌دهید نیز توجه کنید. اگر کتاب می‌خوانید احتمالا فردی هستید که مطالعه را دوست دارید، اگر به باشگاه می‌روید احتمالا به سلامتی خود فکر می‌کنید، اگر به کلاس گیتار می‌روید احتمالا موسیقی یکی از علائق اصلی شماست. هر حرکت به نوعی یک پیشنهاد است که با انجام آن باید از خود بپرسید “احتمال دارد که این کار هویت مرا در آینده تشکیل دهد؟”
اما آنچه برای شما نشانه است تکرار هر کدام از این کارهاست؛ چراکه انجام موقتی هر کدام از این کارها نمی‌تواند باورهای شما را تغییر دهد. اما با انجام مکرر آن ها شواهد بیشتری برای هویت جدید شما جمع می‌شود. در واقع این یکی از دلایلی است که نشان می‌دهد برای تغییر معنادار باید به دنبال تغییر اساسی باشید.
همچنین در مسیر تغییر باورهای ذهنی باید در نظر داشته باشید که عادات کوچک می‌توانند با ارائه شواهدی برای هویت جدید، تفاوت معناداری را در شما ایجاد کنند و هر تغییرات معنادارتر قطعا بزرگتر نیز هستند.
با کنار هم گذاشتن همه آنچه در بالا گفته شد مشخص می‌شود عادت‌ها مسیر اصلی تغییر هویت شما هستند؛ بنابراین از بهترین راه های تغییر باور و تغییر هویت و شخصیت این است که کاری که انجام می‌دهید را تغییر دهید؛ چراکه هویت‌های جدید نیازمند شواهد جدیدی هستند و اگر چیزی تغییر نکند، هیچ چیز تغییر نخواهد کرد. بنابراین در نظر داشته باشید که:
هر بار که یک صفحه می‌نویسید، یک نویسنده هستید.
هر بار که ویولن تمرین می‌کنید، یک نوازنده هستید.
هر بار که به باشگاه می‌روید و تمرین می‌کنید، یک ورزشکار هستید.
هر بار که کارمندان خود را تشویق می‌کنید، یک مدیر هستید.
علاوه بر این ایجاد عادت های خوب نه تنها برای تغییر باور و تغییر هویت اثربخش است، بلکه باعث بالا رفتن اعتماد به نفس شما نیز می‌شود. در واقع شما به تدریج این باور را پیدا می‌کنید که می‌توانید ورزشکار شوید، موسیقی بنوازید، یک مدیر باشید یا در روابط خود موفق باشید. وقتی نظرات شما نسبت به خودتان تغییر می‌کنند، شواهد بیشتری جمع شده و هویت شما نیز تغییر پیدا می‌کند.
البته این پروسه به شکل منفی نیز قابل تکرار است. به این معنی که هر بار عادت بدی را تکرار می‌کنید، شواهدی برای داشتن یک هویت منفی در ذهن شما جمع می‌شود. البته خبر خوب این است که شما انسان هستید و نیازی نیست همیشه یک موجود کامل و بدون نقص باشید. تنها کافیست تعداد عادات خوب شما بیشتر از عادات منفی شما باشد تا بتوانید با تکیه بر آن‌ها شواهد بیشتری برای داشتن هویت و باورهای مثبت جمع کنید.
به طور کلی هر کار مثبتی به رای و شواهد کوچکی تبدیل می‌شود که باعث می‌شود که به خود بگویید ” من این را در مورد خودم باور دارم.” و در انتها شما یک باور قلبی نسبت به آن کار و شواهدی که به دنبال آن می‌آید پیدا خواهید کرد.
تغییر باور به کمک جلسات کوچینگ
تغییر باور برای برخی از افراد سخت تر از چیزی است که به نظر می‌رسد. گاهی افراد با تمام وجود نیاز به تغییر باور داشته و گام‌های بزرگی برای آن بر می‌دارند، اما موانعی درونی و بیرونی موجود بر سر راهشان مانع تغییر باور می‌شود. در چنین شرایطی می‌توانید از کوچینگ کمک بگیرید. یک کوچ به شما کمک می‌کند که مسیر درستی برای رسیدن به اهدافتان پیدا کنید، اقدامات لازم برای رسیدن به آن‌ها را انجام دهید و با استفاده از این روش هویت و باورهای جدیدی را در خود ایجاد کنید.
اگر نیاز به صحبت با یک کوچ دارید می‌توانید همین الان در یک جلسه رایگان کوچینگ ثبت نام کنید.
