آسمان زندگی همه ما گاهی آفتابی و سرشار از سرزندگی است و گاهی ابرهای شک و تردید جلوی آفتاب اعتماد را گرفته و همه ذهن ما را درگیر می‌کنند. گاهی شک به همسر در رابطه به جا بوده و زنگ خطری است که به ما می‌گوید باید با یک واکنش درست زندگی‌مان را نجات دهیم. اما گاهی بی پایه و اساس بوده و برگرفته از منفی بافی و اوهام و خیالات است.
اما سوال اینجاست که جایگاه این شک کجاست؟ آیا به وجود آمدن آن طبیعی است؟ آیا به اندازه‌ای آسیب زننده هست که برای برطرف کردن آن وقت بگذاریم؟ آیا می‌توانیم آن را کنترل و یا درمان کنیم؟ اگر وجود شک در رابطه برای شما نیز به یک معضل تبدیل شده و مشکل ساز شده است تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
آیا وجود شک به همسر طبیعی است؟
در پاسخ به این سوال باید بگوییم بله. روانشناسان شک به همسر و شک در رابطه را امری عادی و طبیعی می‌دانند. این موضوع ممکن است در ابتدای یک رابطه دو نفره، در روابطی که دو نفر از هم دور هستند (به‌طور مثال همسر فرد برای کار در شهر دیگری زندگی می‌کند) و در روابطی که قبلا خیانت در آن شکل گرفته است عادی‌تر باشد.
یکی از دلایل شک این است که افراد تمام وقت و انرژی خود را می‌گذارند تا بتوانند رابطه‌ای سالم و موفق داشته باشند. بنابراین ممکن است بابت درست بودن این سرمایه گذاری نگران شوند و از خود بپرسند آیا طرف مقابل لیاقت این همه وقت و انرژی را دارد؟
اما باید به یاد داشته باشید میزان شک در رابطه باید طبیعی باشد و اختلالی در رفتار، گفتار و ارتباط بین دو نفر ایجاد نکند. همچنین این حس در برخی از روابط جایی ندارد. اگر شما هم چنین روابطی دارید در صورت خوش بین نبودن بیش از حد نباید نگران چیزی باشید.
علت وجود شک به همسر چیست؟
پیش از هر چیز و قبل از کنکاش در گفتار، برخورد و رفتار همسرتان باید در مورد احساس خود بیشتر بدانید. اینکه بدانید علت شک در رابطه چیست و از کجا نشات می‌گیرد، می‌تواند نیمی از مشکلات را حل کند.
۱. ترس
ترس یک حس مفید و واکنش طبیعی مغز انسان در برابر بروز تهدیدات و خطرات جدی است. این حس می‌تواند ما را از بروز یک تصادف یا افتادن از یک پرتگاه نجات دهد. اما وجود این ترس در روابط می‌تواند مشکل ساز شده و باعث ایجاد شک در رابطه شود؛ به طوری که افراد به دلیل ترس از خیانت اعتماد خود را به شریک زندگی‌شان از دست می‌دهند. سایه‌‌ی ترس از خیانت می‌تواند منجر به القای این فکر شود که اگرچه در حال حاضر همه چیز خوب است، ولی او روزی به من خیانت کرده و مرا ترک می‌کند.
۲. تجربیات تلخ گذشته
فرقی نمی‌کند که تجربه تلخ شما در اثر یک خیانت بزرگ باشد یا تنها در اثر یک رهاشدگی و یک پیام بدون پاسخ ایجاد شده باشد. در هر صورت تاثیر تجربیات بد گذشته می‌تواند تا مدت‌ها با شما همراه باشد و روی روابط سالمی که در حال حاضر دارید نیز سایه اندازد. در این شرایط شک در رابطه می‌تواند واکنش حفاظتی مغز برای جلوگیری از بروز تجربیات تلخ گذشته و آسیب دیدگی مجدد باشد.
۳. عدم اعتماد به طرف مقابل
گاهی ممکن است طرف مقابل خود را به خوبی نشناخته‌اید، نتوانسته‌اید به او اعتماد کنید، نمی‌دانید زندگی با او خوب است یا نه و یا حتی ممکن است به دلیل کمال گرایی موجود در شخصیت خود، به همسری نیاز داشته باشید که هیج نقص شخصیتی نداشته باشد. در چنین شرایطی طبیعی است که دائما نقاط ضعف همسرتان را پیدا کرده و به درستی این رابطه شک کنید.
۴. خیانت در گذشته
یکی دیگر از دلایل بروز شک در رابطه اشتباهاتی است که طرف مقابل در گذشته مرتکب شده است. حتی دیدن یک اس ام اس یا یک پیام نابجا در یکی از شبکه‌های اجتماعی می‌تواند باعث سلب اعتماد افراد در رابطه شده و شالوده‌های یک زندگی زناشویی را از هم بپاشد.
شک به خیانت همسر چه عواقبی در پی دارد؟
درست است که شک در رابطه امری طبیعی بوده و ممکن است در بازه‌های زمانی مختلف ذهن افراد را به خود مشغول کند، اما باید بدانید تاثیرات منفی آن چیست و با ضرورت مقابله با آن آشنا شوید.
شک در زندگی مشترک مانند ترمز، جلوی تحرک و پویایی افراد را می‌گیرد. چراکه در چنین شرایطی یکی از طرفین تنها روی احساسات ناشی از عدم اعتماد خود تمرکز دارد و نمی‌تواند به جنبه‌های دیگر زندگی زناشویی فکر کند. از دست رفتن سرزندگی، عشق و شادی و جایگزین شدن احساسات منفی مانند حسادت و نفرت از دیگر عواقب شک در رابطه است.
در مراحل پیشرفته این پیشامد، فرد ممکن است کم کم بردباری خود را از دست داده و دست به اقدامات جدی مانند مقابله به مثل یا جدایی بزند.
۹ راهکار برای جلوگیری و مدیریت شک در رابطه
شک در رابطه درمان می‌شود، به شرط اینکه دو طرف بخواهند و برای آن تلاش کنند. در ادامه راهکارهایی به شما پیشنهاد می‌کنیم که می‌توانند در این مسیر بسیار راهگشا باشند.
۱. سطح انتظارات خود را تعدیل کنید
روانشناسان معتقدند در برخی از مواقع بروز شک در رابطه به این دلیل است که فرد نمی‌داند از زندگی و همسر خود چه می‌خواهد. اینکه شما می‌خواهید همسرتان بیشتر به شما ابراز علاقه کند، بیشتر برایتان وقت بگذارد، شما را به یک شام عاشقانه دعوت کند و بیشتر به شما توجه کند، گاهی زیاده‌خواهی است. اگر به دنبال برآورده شده اینگونه خواسته‌ها هستند، باید در زمان و مکان مناسب به درستی در مورد آن‌ها صحبت کنید. همچنین باید درک درستی از نوع شخصیت همسرتان داشته و بدانید بر اساس امکانات و مهارت‌هایی که دارد از پس آنچه می‌خواهید بر می‌آید یا خیر.
همچنین گاهی ممکن است رفتارهای خود شما باعث سردی و عکس العمل‌های عجیب همسرتان شده باشد. به‌طور مثال ممکن است انتظار داشته باشید که همسر شما هر شب برای گشت و گذار در بازار شما را همراهی کند؛ از آنجایی که ممکن است او تمایل و یا انرژی لازم برای این کار را نداشته باشد، تصمیم می‌گیرد با دیر آمدن به خانه از زیر بار این موضوع فرار کند! در نتیجه شما ممکن است شک کنید که او با فردی دیگر در حال خیانت به شما است! در حالی‌که در واقعیت اینگونه نیست.
۲. از نقاط ضعف همسر خود سو استفاده نکنید
اوایل زندگی مشترک ممکن است چیز زیادی از همسر خود ندانید. اما به مرور با نقاط ضعف و قوت و اتفاقاتی که در زندگی او افتاده است بیشتر آشنا می‌شوید. به طور مثال ممکن است متوجه شوید که همسرتان قبلا به فرد دیگری علاقه داشته است، یا پدر و مادر او زمانی مرتکب خیانت شده‌اند. در چنین شرایطی ممکن است اعتماد خود را به او از دست بدهید و سعی کنید به طور مداوم او را زیر نظر بگیرید.
این در حالی است که با مشخص شدن زوایای پنهان زندگی او باید سعی کنید به جای شک و سوء ظن، اعتماد سازی کرده و به او نزدیک‌تر شوید. چراکه خراب کردن و از بین بردن رابطه همیشه آسان‌تر از مراقبت و حفظ آن خواهد بود.
۳. علت بروز شک را تجزیه و تحلیل کنید
گام بسیار بزرگ برای مقابله با شک این است که قبل از بازجویی همسرتان از خودتان بپرسید چه دلیل منطقی پشت این حس شما وجود دارد؟ آیا واقعا همسرتان رفتاری کرده است که شما را نگران کرده، آیا تجربیات تلخ شما در گذشته باعث بروز این حس شده و یا احساسات منفی درونی شما باعث بروز شک داشتن به همسرتان شده است.
اگر این حس در اثر مشکلات درونی است باید فضایی ایجاد کنید تا بتوانید این افکار منفی را از بین ببرید. در غیر اینصورت اگر همسر شما در گذشته خیانت کرده است و شما هنوز نتوانسته‌اید به او اعتماد کنید، باید حتما با یک مشاور مشورت کنید. در واقع علاوه بر شما، همسرتان نیز باید با انجام کارهایی سعی کند اعتماد شما را به طور کامل بازگرداند.
۴. با شریک زندگی‌تان شفاف و صادقانه صحبت کنید
اگر احساس شک الگویی طبیعی در ذهنیت شما نیست، حتما چیزی دیده یا شنیده‌اید که شما را نگران کرده است. بنابراین لازم است در مورد احساسات خود با شریک زندگی‌تان صحبت کنید، در مورد دلایل بروز شک در رابطه‌تان بدون قضاوت و بدون پرخاشگری صحبت کرده و منتظر شنیدن دلایل او باشید.
علاوه بر این باید زمانی کافی به بیان انتظارات و دیدگاه‌هایتان اختصاص دهید. باید مشخص کنید منظور شما از خیانت چیست، خط قرمز شما کجاست و چه رفتارهایی شما را آزار می‌دهد. در این مورد باید سعی کنید با همسرتان به یک نقطه اشتراک برسید و متعهد شوید از خط قرمزهایی که تعیین کرده‌اید عبور نخواهید کرد.
۵. اعتماد به نفس خود را افزایش دهید
برخی از افراد همیشه فکر می‌کنند برای همسرشان کم هستند، نقاط قوت کمی دارند و هیچگاه مورد توجه اطرافیان واقع نمی‌شوند. این افکار برگرفته از اعتماد به نفس پایین است. اگر این مشکل را دارید باید منتظر مشکلات مختلفی در رابطه‌تان باشید. عدم اعتماد به نفس می‌تواند باعث بروز حسادت و حس ناامنی در رابطه شود. در مراحل پیشرفته ممکن است مشکلات شما گسترده‌تر شده و باعث شک به افراد خانواده و نزدیکان‌تان شود.
بهتر است قلم و کاغذی بردارید و در مورد زیبایی‌ها، معیارهای خوب، توانایی‌ها، مهارت‌ها و چیزهای مثبت درون‌تان بنویسید. همچنین باید دست از سرزنش خود بردارید و خودتان را باور داشته باشید.
اگر ایده‌ی مثبت و موثری برای افزایش اعتماد به نفس ندارید، به شما پیشنهاد می‌کنیم برای این منظور از خدمات کوچینگ اعتماد به نفس بهره‌مند شوید. کوچیتگ اعتماد به نفس یکی از زیرمجموعه‌های حوزه کوچینگ است که به افراد کمک می‌کند نقاط ضعف و قوت خود را شناسایی کرده و در مسیر توسعه فردی، عزت نفس و اعتماد به نفس خود را پرورش دهند.
۶. دیدگاه صفر و یک نداشته باشید
اکثر افراد دیدگاهی باینری در رابطه دارند. به همین دلیل همیشه پاسخشان به این پرسش که “آیا زندگی خوبی دارم؟” بله یا خیر است و هیچگاه یک پاسخ نسبی به آن نمی‌دهند. فراموش نکنید که زندگی یک خط مستقیم نبوده و انسان نیز یک ماشین برنامه نویسی نیست. همسر شما نیز از این قاعده مستثنی نیست و ممکن است در موقعیت‌های مختلف، رفتار، افکار و عملکرد پیچیده‌ای و حتی غیرقابل پیش بینی داشته باشد.
پس او نیز اجازه دارد مانند شما یک روز بی حوصله و یک روز پر انرژی باشد؛ یک روز لباس مرتب بپوشد و یک روز کاملا شلخته از منزل خارج شود. در واقع عوامل بیرونی و درونی بسیاری باعث تغییر رفتار و کردار همسرتان می‌شوند که در اکثر مواقع و حتی با وجود رفاقتی که در رابطه زناشویی‌تان در جریان است، شما از آن بی خبر هستید. پس این دیدگاه مطلق را کنار بگذارید و برای جلوگیری از شک در رابطه هنگام ارزیابی زندگی مشترکتان شرایط و حقایق موجود را نیز در نظر بگیرید.
۷. افکار منفی را از ذهنتان دور کنید
“اگر همسرم به من خیانت کند چه؟”، “اگر مجبور به طلاق شوم چکار کنم؟”، “اگر دیر آمده است حتما با کس دیگری بیرون رفته است”، “اگر با تلفن حرف می‌زند حتما رابطه‌ای پنهانی دارد!” و…
عامل اصلی این عبارات منفی بافی و وسواس فکری است. برای جلوگیری از شک در رابطه باید سعی کنید افکار خود را تعدیل کرده و افکار مثبت را جایگزین افکار منفی کنید. احتمال وقوع بدترین حوادث معمولا بسیار پایین یا در بهترین شرایط ۵۰ – ۵۰ است. بنابراین بهتر است آرامش خود را فدای چیزی که هنوز اتفاق نیفتاده است نکنید.
یکی از تکنیک‌های کاهش اضطراب و استرس، کشیدن نفس عمیق است. بهتر است با کمی جستجو در اینترنت با سایر تکنیک‌های آرام سازی و کاهش استرس آشنا شوید و انجام آن‌ها را در برنامه روزمره خود بگنجانید.
۸. افراد سمی را از زندگی خود حذف کنید
“می‌دانی شوهرت کجا رفته است؟”، “باید همسرت را کنترل کنی”، “فلان آدم آنقدر سهل انگاری کرد تا زنش را از دست داد!” اینگونه جملات سمی می‌تواند سرآغاز ایجاد شک در رابطه باشد. هرچند که باور و تمایلی به شنیدن اینگونه حرف‌ها نداشته باشید، اما شنیدن این جملات کار خود را در ضمیر ناخودآگاه‌تان انجام داده و در زمانی که فکرش را نمی‌کنید، عامل پدیدار شدن شک در رابطه شده و زندگی شما را تحت تاثیر قرار خواهد داد. بنابراین فرقی نمی‌کند که چه کسی این جملات را به شما می‌گوید، در هر صورت باید از افراد سمی دوری کنید و به آن‌ها اجازه ندهید حس شک به خیانت همسر را در فکرتان بیندازند.
۹. با یک متخصص مشورت کنید
اگر راهکارهای بالا نتوانست به مدیریت شک در رابطه به شما کند، باید با یک زوج‌درمانگر مشورت کنید. زوج‌درمانگرها با حلاجی زندگی مشترک شما دلایل پیدا و پنهان این مشکل را به شما نشان می‌دهند.
در کنار مشاوران و روانشناسان، می‌توانید از متخصصین حوزه کوچینگ زوج‌ها نیز کمک بگیرید. یک کوچ سعی دارد با استفاده از سلسله سوال‌های اساسی و ایجاد یک فضای امن به شما کمک کند تا بهترین راه حل را برای مقابله با حس شک در رابطه خود پیدا کنید. به یاد داشته باشید ممکن است به تنهایی نتوانید از شر این حس خطرناک خلاص شوید؛ بنابراین باید استفاده از تجربیات و حمایت‌های یک کوچ را جایگزین صحبت با افراد غیر متخصص کنید.
من خیزران کرم‌پور کوچ مورد تایید فدراسیون بین‌المللی کوچینگ هستم.
برای ثبت نام در یک جلسه کوچینگ رایگان، فرم زیر را پر کنید
سوالات متداول
آیا شک در رابطه عادی است؟
وجود شک به خصوص در روابطی که نوپا هستند طبیعی است. علت آن نیز این است که شما هنوز طرف مقابلتان را به خوبی نشناخته اید، نمی‌دانید نحوه ابراز علاقه او چگونه است. همچنین شاید در اوایل رابطه خود، ارتباط خود و همسرتان را به اشتباه با افراد دیگر مقایسه می‌کنید.
با شک به همسر بعد از خیانت چه کنیم؟
سعی کنید به اتفاقاتی که در گذشته افتاده است کمتر فکر کنید و برای اطمینان مدام اقدام به چک کردن گوشی او نکنید. اما لازم است همسرتان را به درستی در جریان احساسات خود قرار داده و در مورد ضربه روحی که به شما وارد شده است حرف بزنید.
با همسر شکاک چطور برخورد کنیم؟
اگر شک همسرتان در اثر خطاهای گذشته شماست باید به او این اطمینان را بدهید که با او صادق هستید، گوشی خود را در دسترس او قرار دهید، از تلفن‌های مشکوک خودداری کنید، او را در جریان امور گذاشته و با او به صورت منطقی صحبت کنید. علاوه بر این باید وقت بیشتری با او سپری کرده و به یک مشاور یا روانشناس خوب مراجعه کنید.
