برنامه نویسی عصبی-زبانی (NLP) از قدرت زبان برای شکستن موانع ذهنی که ناآگاهانه برای خود ایجاد می‌کنیم استفاده می‌کند. یک متخصص واجد شرایط می‌تواند از این تکنیک استفاده کند تا به شما کمک کند متوجه شوید که تنها چیزی که شما را در زندگی باز می‌دارد خودتان هستید. در این صفحه، ما به سوالات مروبط به NLP، از جمله نحوه عملکرد آن و اینکه چه کمکی می‌کند، پاسخ می‌دهیم.
معنی NLP چیست؟
اصطلاح NLP از سه بخش تشکیل شده است:
۱. “Neuro” در لغت به معنای عصبی. به روش جمع‌آوری اطلاعات از دنیای بیرون با استفاده از حواس پنج‌گانه اشاره دارد.
۲. «Linguistic» مطالعه زبانی است با ارجاع به روشی که ما اطلاعات را بوسیله سازماندهی آن در ساختار زبانی قابل درک می‌کنیم.
۳. “programming” روش ما برای کنترل اوضاع است و به نحوه تفسیر ما از جهان و نحوه کنترل اعمال، انتخاب‌ها و رفتارهای روزانه اشاره دارد.
و از کنار هم قرار گرفتن این ۳ مفهوم؛ تکنیک NLP معرفی شده است که در زبان فارسی به “برنامه‌ریزی عصبی-کلامی” ترجمه شده و مورد استفاده قرار می‌گیرد.
NLP یکی از مفیدترین و در دسترس‌ترین ابزارهای روانشناسی مدرن در نظر گرفته می‌شود و می‌تواند در موارد زیر کمک کند:
- مدیریت استرس
- بهبود احساس همدلی
- بهبود مهارت های ارتباطی
- حل و فصل الگوهای روابط مخرب
NLP چگونه کار می کند؟
NLP به ما می‌آموزد که چگونه تغییر درک ما از جهان می‌تواند ما را به تعدیل و سازگاری رفتارهایمان برای زندگی رویایی‌مان سوق دهد. یک متخصص NLP مراجعین را تشویق می‌کند تا باورهای محدود کننده خود را تغییر دهند و از مناطق راحتی خود خارج شوند. شکستن موانع و فرصت‌سازی تنها به ایجاد یک زندگی کامل‌تر، شادتر و بی‌نهایت رضایت‌بخش‌تر کمک می‌کند.
این تکنیک در سال ۱۹۷۲ توسط جان گریندر و ریچارد بندلر توسعه یافت. آنها که شیفته تعالی انسانی بودند، تصمیم گرفتند به کار فریتز پرلز، روان درمانگر گشتالت درمانی، ویرجینیا ساتیر، “مادر خانواده درمانی” و میلتون اریکسون، اولین درمانگری که از هیپنوتیزم برای اهداف پزشکی استفاده کرد، نگاهی بیندازند.
در حالی که NLP یک عمل گسترده و پیچیده است، ایده‌های اساسی پشت آن را می‌توان به سه بخش کلی تقسیم کرد: ذهنیت، نقشه‌ها و زبان.
۱. NLP و ذهنیت
وضعیت زیر را تصور کنید: دو نفر بیکار شده‌اند. به دلیل کمبود کار در هر یک از مکان‌های فعلی خود، هر دو مجبور شده‌اند برای فرصت‌های جدید از منطقه نقل مکان کنند. شخص A در ابتدا از باخت غیرمنتظره ناراحت است اما به این ایده عادت کرده است. آنها با جستجوی یک خانه جدید و بیرون رفتن برای ملاقات با یک حلقه اجتماعی جدید، از اوقات فراغت خود بهترین استفاده را می‌کنند. شغل جدید پول کمتری دارد، اما منطقه ارزان‌تر است، بنابراین پولی برای تفریح باقی می‌ماند. پس از اندیشیدن به موقعیت، شخص A توانسته است ضربه احتمالی اعتماد به نفس و منبع اضطراب را به یک تجربه مثبت و جدید تبدیل کند.
در حالیکه شخص B خوب عمل نمی‌کند. این بیکاری ضربه‌ای به عزت نفس اوست و احساس می‌کند شغل جدید و درجه پایین‌تر نشانه شکست است. این از دست دادن اعتماد به نفس و ارزش خود باعث حواس‌پرتی شده است. شخص B برای مدت طولانی در غم و اندوه زندگی می‌کرد و مجبور شد تصمیمی سریع در مورد خانه‌ای بسیار کوچک‌تر از آنچه در ابتدا برنامه‌ریزی شده بود بگیرد. شخص B از موقعیتی که در آن قرار گرفته است احساس تنهایی و عصبانیت می‌کند.
نکته اخلاقی این داستان این است که صرف نظر از اتفاقاتی که برای یک فرد در طول زندگی‌اش می‌افتد، این نحوه درک او از موقعیت است که بر تجربه تاثیر می‌گذارد.
اما آیا واقعا به همین راحتی است که دیدگاه خود را نسبت به جهان تغییر دهید؟ و چه چیزی تعیین می‌کند که ما چگونه زندگی خود را ببینیم؟
۲. نقشه‌های NLP
نقشه‌های NLP (یا مدل‌های NLP) جزء بعدی این تکنیک هستند. ایده این است که هر یک از ما یک نقشه منحصر به فرد داریم که سفر زندگی ما را مشخص می‌کند. متخصصین NLP از ایده نقشه استفاده می‌کنند تا نشان دهند که چگونه ما فقط می‌توانیم بازنمایی‌های خود از جهان را مشاهده کنیم، نه خود جهان را. به این فکر کنید که انگار همه ما از عینک‌هایی استفاده می‌کنیم که فقط نقاط خاصی از جهان را نشان می‌دهد. حتی اگر دو نفر در کنار هم بایستند و شاهد یک اتفاق باشند، هر دو با یک تجربه متفاوت بیرون خواهند آمد. چه از آن آگاه باشیم یا نه، هر اتفاقی در زندگی ما به نوعی آینده ما را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این تاثیرات در باورها، رفتارها، واکنش‌ها یا تصمیم‌هایی که می‌گیریم، تاثیر گذار خواهد بود.
این توضیحات اساس و بنیان NLP است. یک متخصص از NLP استفاده می‌کند تا بفهمد که چگونه و چرا مراجعان خود را در گوشه‌ای گیر می‌اندازند یا چرا “در یک راه حل گیر می‌کنند“. برخی از آنها احساس محدودیت می‌کنند، گویی فاقد مهارتی برای رسیدن به اهداف خود هستند. اگرچه ممکن است این انتخاب آنها نباشد، اما احتمالا نتیجه اتفاقی در گذشته است. طرد شدید، از دست دادن شخصی یا شاید شرمساری عمومی ممکن است اثری بر نقشه زندگی آنها گذاشته باشد و مانع از پیشروی در آینده شود.
۳. زبان و NLP
تئوری نهایی پشت کوچینگ NLP این است که این موضوع کاملا تحت کنترل ماست که مرزهای نقشه‌های ذهنیمان را با “برنامه‌ریزی مجدد سیستم‌های کنترلی داخلی” جابجا کنیم. زبان به ما توانایی فرموله کردن، بیان و انتقال افکارمان را می‌دهد. زبان ساختار جهان ما را می‌سازد و معنا و تداعی کلمات را نه تنها برای توصیف، بلکه برای شکل‌دادن به دنیای اطراف می‌سازد.
با تغییر استفاده از زبان، فرد می‌تواند محدودیت‌های نقشه‌های خود را گسترش دهد و اولین قدم‌ها را برای شروع تغییراتی که می‌خواهد انجام دهد، بردارد. به عنوان مثال، به کلمه “شکست” فکر کنید – این کلمه برای شما چه معنایی دارد؟
برای برخی، این کلمه ممکن است نشان دهنده ناامیدی یا غم باشد و باعث ایجاد احساس فرورفتگی در معده شود. استفاده از تکنیک‌های زبانی NLP ممکن است نحوه واکنش به شکست -یا خطر شکست- در آینده را تغییر دهد. با برنامه‌ریزی مجدد زبانی می‌توان شروعی جدید و تجربه دیگری از این کلمات را با زندگی مرتبط کرد.
و در ادامه با تغییر روشی که کلمات و تداعی‌های مختلف شبکه واژگان یک فرد را شکل می‌دهند، می‌توان نحوه تفکر و درک خود را از جهان تغییر دهیم.
یک متخصص NLP چه کاری انجام می‌دهد؟
افراد احساسات خود را به روش‌های مختلف بیان می‌کنند. بیشتر این احساسات در واقع به طور ناخودآگاه منتقل می‌شوند، چه از طریق لحن، صدا، سرعت، حالات چهره، زبان بدن و کلمات.
متخصصین NLP برای تشخیص این سرنخ‌های ظریف و ناخودآگاه آموزش دیده‌اند تا بتوانند احساس مراجع خود را درک کنند. یک متخصص می‌تواند محدودیت‌های خود تحمیلی را که مراجع برای خود ایجاد کرده است را با پرده‌برداری از نقشه ذهنی او برای پیشبرد کار شناسایی کند.
سه نوع رایج از باورهای محدود کننده رایج عبارتند از:
- ناامیدی
- بی ارزشی
- درماندگی
اگر افراد دائما افکار منفی داشته باشند، به راحتی برای شکست آماده هستند. باورهایی مانند “من به اندازه کافی خوب نیستم” یا “دیگران بهتر از من هستند” می‌تواند تجربه و شانس موفقیت را محدود کند.
در NLP، باورها به عنوان پیش‌فرض‌ها تلقی می‌شود و نه حقایق غیرقابل تغییر. اساسا شما یک انتخاب آگاهانه در مورد اعتقاداتتان دارید و اگر نتایجی را که از یک باور به دست می‌آورید دوست ندارید، انعطاف‌پذیری لازم برای تغییر آن را دارید.
– مربی زندگی کریس کوپر.
معمولا یک متخصص NLP محدودیت‌های ذهنی را با استفاده از سوالات زیر شناسایی می‌کند:
- چرا فکر می کنید لایق شادی یا موفقیت نیستید؟
- چرا نمی‌توانید موفق شوید؟
- چه چیزی شما را از تحقق رویاهایتان باز می‌دارد؟
پاسخ‌ها می‌توانند به آشکار شدن احساساتی که باعث ایجاد باورهای محدود کننده می‌شوند کمک کنند. سپس یک متخصص NLP با امید به تغییر الگوی افکار منفی مراجع شروع به کشف و به چالش کشیدن محدودیت‌ها می‌کند.
در جلسه NLP چه اتفاقی می‌افتد؟
در حالی که روش‌های استفاده شده توسط متخصصان متفاوت است، یک جلسه مربیگری استاندارد NLP از همان الگوی اولیه پیروی می‌کند. در ابتدا، کوچ از مراجع می‌پرسد که می‌خواهید چه چیزی را تغییر دهید و بر چه مشکلاتی غلبه کنید. کوچ به آنچه بیان می‌شود و نحوه بیان آن دقت زیادی می‌کند و جلسه را با پاسخ‌های مراجع هماهنگ می‌کند.
در ادامه متخصص NLP از مجموعه‌ای از تمرینات در جهت کشف “نقشه زندگی” مراجع استفاده می‌کند. کوچ طی جلسه به معرفی فرآیندهای فکری جدید می‌پردازد تا به گسترش مرزهای فکری مراجع کمک کند.
معمولا کوچ تمرین‌هایی را برای انجام در خانه طراحی می‌کند. این تمرین‌ها کمک می‌کند تا تکنیک‌های آموخته شده در جلسه مربیگری NLP روتین شود. هرچند تغییرات عصبی اصلی در طول جلسه رخ می‌دهد، ممکن است زمان لازم برای حل همه‌ی آنها نباشد. و از آنجایی که تغییرات در طول زمان ایجاد می‌شوند، نیاز به تمرینات تکیملی در بیرون از جلسات نیز احساس می‌شود. در نظر داشته باشید که به صورت طبیعی نیروی عظیم روانی وجود دارد که افراد را به حالت قبلی خود بازگرداند.
کوچ ممکن است از شما بخواهد که احساس خود را قبل، در طول و بعد از جلسات ثبت کنید. به این دلیل که شما و متخصص NLP به بررسی نتایج نیاز دارید. همچنین می‌بایست تغییراتی که از زمان شروع جلسات متوجه شده‌اید و هر تمرینی که در خانه انجام داده اید را ثبت کنید. بعد از بررسی نتایج به صورت دوره‌ای، به همراه مربی خود در مورد مرحله بعدی زندگی‌تان و تغییرات پیش رو تصمیم‌گیری می‌کنید.
تصور می شود که در آینده نزدیک NLP به یک تکنیک محبوب تبدیل شود. زیرا این تکنیک بر روی آینده تمرکز دارد. به جای اینکه شما را تشویق کند که خاطرات یا تجربیات گذشته را کشف کنید، برای کشف احتمالات و راه حل‌های پیش رو کار می‌کند. کوچینگ NLP در مورد افزودن فرصت‌ها و وسعت بخشیدن به ادراکات است، نه تمرکز بر روی نکات منفی.
من افسر اسدی کوچ مورد تایید فدراسیون بین‌المللی کوچینگ هستم.
برای ثبت نام در یک جلسه کوچینگ رایگان، فرم زیر را پر کنید
NLP در چه مواردی استفاده می‌شود؟
برنامه‌ریزی عصبی-کلامی اغلب به عنوان “یک ابزار برای ذهن” در نظر گرفته می‌شود و به همین دلیل از NLP در بهبود همه زمینه‌های زندگی افراد کاربرد دارد. NLP در موضوعات زیر بیشتر شناخته شده است:
اضطراب و استرس
کوچینگ NLP می‌تواند روشی موثر برای مبارزه با احساس استرس و اضطراب باشد. زیرا الگوهای موثر در ایجاد فشارهای فکری را شناسایی می‌کند. به محض اینکه این الگوهای فکری ناخودآگاه شناسایی شدند، می‌توان آنها را به چالش کشید.
سلامتی و تندرستی
یکی از مهم‌ترین ایده‌های زیربنایی NLP این است که ذهن و بدن ارتباط نزدیکی با هم دارند. به عنوان مثال، هنگام ورزش، افراد انرژی ذهنی و جسمی مثبتی را تجربه خواهند کرد. با بهبود نحوه برخورد و تفکر در مورد جهان پیرامون، می‌توانیم سلامت و تندرستی بدن خود را بهبود بخشیم.
ترس و فوبیا
NLP به دلیل اثربخشی آن در کمک به افراد برای مقابله با ترس‌ها و فوبیاها شناخته شده است. درست مثل اضطراب و استرس، NLP می‌تواند فرآیند فکری پشت ترس که اغلب غیر منطقی‌ست را آشکار کند. NLP می‌کوشد با تغییر طرز فکر و احساس فرد در مورد آنچه که باعث ترس او شده است، کمک کند تا دیگر نترسد.
روابط
روابط مبتنی بر ارتباطات است و مشکلات اغلب زمانی به وجود می‌آیند که افراد در حال برقراری ارتباط یا ابراز احساسات واقعی خود نیستند. NLP می‌تواند به فرد کمک کند تا از نحوه ارتباط خود آگاه‌تر شود. درک این موضوع می‌تواند به افراد کمک می‌کند دیدگاه های متفاوت افراد را بپذیرند. یک نظر به صورت کلی اشتباه یا درست نیست. با مربیگری NLP، تمرین‌کنندگان امیدوارند که با توسعه مهارت‌های همدلی، ایجاد روابط قوی و طولانی‌مدت را آسان‌تر کنند.
اعتماد به نفس
معمولا افراد برای رهایی از شک و تردید و محدودیت‌های خود به یک متخصص NLP مراجعه می‌کنند. تکنیک‌های مورد استفاده می‌تواند به فرد کمک کند عادت‌ها و باورهای قدیمی را ترک کند و فرصت‌های جدیدی را به دست آورد. NLP با آموزش نحوه تصمیم‌گیری بر اساس رویاها و نه ترس‌ها، در تقویت اعتماد به نفس افراد موثر است.
کسب و کار
NLP ابزاری عالی برای درک افراد و راه‌های ارتباطی با آنهاست. از نظر کسب و کار، یادگیری این نکات از یک مربی NLP به فرد کمک می‌کند تا نحوه برقراری ارتباط خود را بهبود بخشد و توانایی خود را برای همدلی و مذاکره با همکاران، کارمندان و مدیران افزایش دهد.
سوالات متداول
رابطه NLP و کوچینگ چیست؟
برخی از مهارت‌های NLP می‌تواند برای تاثیرگذاری بیشتر به مربی کمک کند. اما آموزش در مربیگری با آموزش NLP بسیار متفاوت است.
NLP چیست؟
ان ال پی یا Programming Neuro Linguistic به معنی برنامه ریزی عصبی-کلامی است. ان ال پی در واقع یکی از ابزارهای مهم در روانشناسی است که به افراد کمک می‌کند تا مهارت‌های ارتباطی خود را بهبود ببخشند، استرس خود را مدیریت کنند، روابط خوب را از بد تشخیص داده و آنها را سازماندهی کنند و همدلی بیشتری با افراد پیدا کنند.
NLP چطور به افراد کمک می کند؟
یک متخصص با استفاده از ابزار NLP قصد دارد با پرسیدن سوالاتی مانند "چرا فکر می‌کنی لایق شادی و موفقیت نیستی؟" "چرا نمی‌توانی موفق شوی؟" و "چه چیزی باعث می‌شود به رویاهایتان دست پیدا نکنید؟" محدودیت‌های ذهنی افراد را پیدا کند. سپس سعی می‌کند با به چالش کشیدن فرد این الگوهای منفی را به الگوها و افکار مثبت تغییر دهد.
