تغییر شغل در چهل سالگی و پس از آن، از جمله تصمیماتی است که می‌تواند جذاب و هیجان‌انگیز، و در عین حال چالش‌برانگیز باشد.
خوب است بدانیم که تغییر شغل در سنین مختلف با انگیزه‌های متفاوتی روی می‌دهد. به طور مثال فردی که قصد تغییر شغل بعد از ۳۰ سالگی را دارد، با یک فرد بالای ۴۰ سال انگیزه‌های متفاوتی دارند.
در این مطلب به طور خاص در مورد دغدغه تغییر شغل در افراد ۴۰ سال به بالا صحبت می‌کنیم.
دلایل افراد برای تغییر شغل بعد از ۴۰ سالگی: دغدغه شما کدام است؟
دلیل اول: به نیمه دوم عمر نزدیک شده‌ایم
با قبول اینکه که هر یک از ما به طور متوسط ۸۰ سال عمر می‌کنیم، بعد از ۴۰ سالگی را می‌توان جزو نیمه دوم عمر به حساب آورد. یکی از ویژگی‌های این مقطع از زندگی این است که در آن، انسان‌ها قدر زمان و لحظات زندگی‌شان را بیشتر می‌دانند. و از آنجایی که کار و شغل بیش از نیمی از اوقات بیداری ما را در بر می‌گیرد، برخی از افراد بالای ۴۰ سال ترجیح می‌دهند طراحی مسیر شغلی شان را دوباره انجام دهند. با این نیت که لحظات نیمه دوم عمر را با شغلی معنادارتر بگذرانند.
دلیل دوم: سلامت جسم و روح برایمان اولویت بالاتری یافته است
گاهی احساس می‌کنیم که یک شغل سلامت جسمانی ما را به خطر انداخته. مثلاً قرار گرفتن بیش از حد در معرض استرس، ما را به بیماری‌های قلبی دچار کرده.
یا مثلاً در شغل خود بایستی کارهایی انجام دهیم که با ارزش‌های ما مغایر است و از این رو فشار روانی زیادی را متحمل می‌شویم.
از آنجا که انسان‌ها در نیمه دوم عمر ( بعد از ۴۰ سال) به سلامت روح و جسم خود بیشتر بها می‌دهند، ممکن است تصمیم به تغییر شغل بعد از ۴۰ سالگی بگیرند.
دلیل سوم: دیگر فقط پول و مقام ما را راضی نمی‌کند
برای بسیاری افراد سنین ۲۰ تا ۴۰، زمانی است که کسب دستاوردهای مالی و جایگاه و مقام بسیار جذاب است. اما برخی افراد وقتی به سن ۴۰ سالگی می‌رسند به مرور احساس می‌کنند که صرفاً پول و جایگاه و مقام آنها را ارضا نمی‌کند. انگار آنها به شغلی نیاز دارند که نیازهای دیگری را در آنها برطرف کند:
مثلاً کسب احترام به خاطر کار، نه کسب احترام فقط به خاطر پست و جایگاه و مقام.
مثلاً نویسنده‌ای را در نظر بگیرید که مردم او به خاطر سبک نویسندگی‌اش دوست دارند و برایش احترام قائلند. در مقابل مدیر یک سازمانی که افراد عمدتاً به خاطر جایگاهش به او احترام می‌گذارند.
یا مثلاً برخی افراد دوست دارند شغلی داشته باشند که فراتر از پول و مقام، قابلیت تغییر و اثرگذاری گسترده‌تری در جامعه داشته باشد.
یا حتی ممکن است فرد بگوید من می‌خواهم شغلی داشته باشم که به آن علاقه داشته باشم و به واسطه آن استعدادها و توانمندی‌های بالقوه‌ام را بالفعل کنم.
دلیل چهارم: رضایت شخصی برایمان مهم‌تر از موفقیت اجتماعی شده است
این مورد یکی از مهم‌ترین دلایل تغییر شغل در ۴۰ سالگی است. معمولاً در دهه بیست و سی برای ما مهم است که در اجتماع فرد موفقی دیده شویم. اما در مورد بسیاری از افراد این نگاه بعد از ۴۰ سالگی به مرور تغییر می‌کند. از جایی به بعد برای چنین افرادی رضایت شخصی مهم‌تر از موفقیت و جایگاه اجتماعی می‌شود.
چالش‌ها و معایب تغییر شغل بعد از ۴۰ سالگی
۱. تغییر شغل در چهل سالگی دیر نیست؟
اگر برای تغییر شغل انگیزه داشته باشید، احتمالاً صداهای زیادی را در اطرافتان می‌شنوید که به شما می‌گویند این کارها دیگر از تو گذشته. تو الان باید به فکر بچه‌ها یا نوه‌هایت باشی. باید آرام آرام برای دوران بازنشستگی‌ات برنامه‌ریزی کنی.
این صداها گاهی ما را نسبت به تغییر دلسرد می‌کند. اما به یاد داشته باشید که ارزش‌ها و معیارهای افراد در تصمیمات زندگی متفاوت است. اگر شما هم عمیقاً از نظر روحی نیاز به تغییر شغل را حس می‌کنید، بهتر است بر اساس ارزش های فردی خودتان تصمیم بگیرید.
اگر شما فردی ۴۰ ساله هستید و به تغییر شغل فکر می‌کنید، بیایید به ۷ سال آینده برویم. شما در آن زمان ۴۷ ساله شده‌اید. دوست دارید فرد ۴۷ ساله‌ای باشید که در شغلش احساس رضایت می‌کند؟ یا فرد ۴۷ ساله‌ای که هر روز بیشتر از دیروز نسبت به شغلش احساس تنفر و انزجار دارد و کاری هم از دستش برنمی‌آید؟
۲. آیا پس‌انداز مورد نیاز برای دوران گذار شغلی دارم؟
برای تغییر شغل در دهه ۴۰ سالگی ، یکی از موارد مهمی که باید به آن توجه داشته باشیم، جنبه‌های مالی است.
اگر در دهه چهل هستید و قصد تغییر شغل دارید، بهتر است داشتن پس‌انداز در دوران گذار شغلی را جدی بگیرید و برایش برنامه داشته باشید. البته ما بارها در کوچینگو گفته‌ایم که تغییر شغل یک فرایند تدریجی است و نیازی نیست به طور انقلابی برای آن تصمیم بگیریم.
۳. چگونه خانواده را راضی کنم؟
مخالفت خانواده در مورد تغییر شغل افراد بالای ۴۰ سال ، یک امر کاملاً طبیعی است. آنها گمان می‌کنند که شما با این تغییر، آرامش و رفاه خانواده را به خطر خواهید انداخت.
از طرف دیگر خوب است شما مدام به آنها یادآوری کنید که ماندن در شغلی آزاردهنده روی خلق و خوی و رابطه‌تان با اعضای خانواده تاثیر منفی خواهد گذاشت. موضوعی که شاید نسبت به رفاه خانواده موضوع کم‌اهمیت‌تری نباشد.
بنابراین تا می‌توانید در نهایت همدلی با آنها گفتگو کنید و متقاعدشان کنید که حرکت در مسیر جدید، آینده بهتری را نیز برای خانواده خواهد ساخت.
۴. آیا همچنان مثل گذشته قدرت فراگیری دارم؟
یکی از ترس‌های افراد برای تغییر شغل پس از ۴۰ سالگی ، در مورد قدرت یادگیری آنها نسبت به دوران جوانی است.
اولاً با خود روراست باشید و ببینید که یادگیری تا چه در زندگی شما جدیست. اگر همین حالا در دهه ۴۰ فردی یادگیرنده هستید، چرا باید نگران قدرت فراگیری‌تان باشید؟
علاوه بر این به یاد داشته باشید که علاوه بر قدرت یادگیری، آرامش ذهن هم موضوع مهمی است. معمولا در دهه بیست و دهه سی آرامش چندانی را تجربه نمی‌کنیم. گمان می‌کنیم که دنیا بر اساس اراده ما تغییر خواهد کرد و به همین خاطر خود را بیش از حد آزار می‌دهیم و آرامشمان را سلب می‌کنیم. اما به مرور پس از ۴۰ سالگی قدرت پذیرش ما در زندگی افزایش می‌یابد و آنجاست که می‌توانیم با واقع‌بینی و آرامش روی موضوعاتی که بیشتر تحت کنترل ماست، تمرکز کنیم. و همین موضوع بهره‌وری ما را در کار و شغل افزایش می‌دهد.
مزایای تغییر شغل در ۴۰ سالگی در چیست؟
۱. تا حد زیادی از قضاوت دیگران رها شده‌ایم
برای بسیاری از ما دهه بیست و دهه سی زمانی بود که به شدت درگیر قضاوت دیگران بودیم. می‌خواستیم به هر شکل خود را به دیگران ثابت کنیم و تحسین آنها را برانگیزیم. انتخاب مسیر شغلی برای بسیاری افراد در این سن تحت تأثیر قضاوت دیگران است.
اما به مرور در دهه چهل، متوجه می‌شویم آنقدری که فکر می‌کردیم کسی به ما توجهی نمی‌کند و بیشتر افراد درگیر زندگی خودشان هستند. پس بهتر است ما نیز به فکر زندگی خودمان باشیم و به جای انتخابهای قابل دفاع از نظر جامعه، انتخابهای مناسب خود و شرایطمان را داشته باشیم. از این حیث تغییر شغل برای یک فرد بالای ۴۰ سال می‌تواند ساده‌تر باشد.
۲. پخته‌تر شده‌ایم و تاب‌آوری ما افزایش یافته
معمولا یک فرد بالای ۴۰ سال، نسبت به فردی که دهه بیست یا سی زندگی‌اش را می‌گذراند، بالا و پایین‌های بیشتری را گذرانده و یا به قول معروف گرم و سرد روزگار را بیشتر چشیده.
این یکی از نقاط قوت برای افرادی است که قصد تغییر شغل بعد از چهل سالگی را دارند. هر چه سختی‌های بیشتری در مسیر شغلی گذارنده باشیم، به جای دل بستن به ایده‌آلها، با واقع‌بینی و تاب‌آوری بیشتری در مواجهه با چالش‌های مسیر شغلی جدید گام برمی داریم و دیرتر انگیزه خود را از دست می‌دهیم.
۳. تجربیات پیشین، اعتماد به نفس ما را افزایش داده
به عنوان یک فرد بالای ۴۰ سال، به این فکر نکنید که تغییر شغل برای شما به مثابه شروع کردن از صفر است. شما در مشاغل قبلی خود تجربه‌ها و دستاوردهای زیادی کسب کرده‌اید. نه فقط در زمینه فنی و تخصصی؛ بلکه در زمینه‌های بسیاری همچون ساخت روابط، شبکه‌سازی، مذاکره و متقاعدسازی، مدیریت استرس و …
این مهارت‌ها و تجربه‌های پیشین می‌تواند اعتماد به نفس شما را برای تغییر شغل و امید به موفقیت در مسیر شغلی جدید افزایش دهد.
۴. تغییر شغل در ۴۰ سالگی می‌تواند زندگی را معنادارتر کند
دکتر محسن رنانی در یکی از سخنرانی‌هایش به موضوع جالبی اشاره می‌کند که ما آن را به مضمون نقل می‌کنیم:
« معمولا برای ساخت و خلق هر محصول و خدمتی ما یک سری مواد اولیه کم‌کیفیت را دریافت می‌کنیم و آنها را با هم ترکیب می‌کنیم و در نهایت محصول یا خدمتی خلق می‌کنیم که ارزش آن بیشتر از مجموع مواد اولیه است.
در مورد زندگی شخصی‌مان اما موضوع کمی متفاوت‌تر است. ما یک ماده اولیه بسیار ارزشمند دریافت می‌کنیم که همان عمر و زمانمان است. اما مشکل اینجاست که دستاوردهای زندگی‌مان هر چقدر هم که با ارزش باشند، نسبت به آن ماده اولیه( یعنی عمرمان) ارزش چندانی ندارند.
مثلا اگر به شما بگویند ما کاری می‌کنیم که درآمد شما ۱۰۰ برابر شود ولی در عوض ده سال از عمر شما کم شود، احتمالاً حاضر به چنین معامله‌ای نیستید. چون درآمد ۱۰۰ برابر بیشتر هر چقدر هم که از نظر دیگران دستاورد بزرگی باشد، به اندازه ۱۰ سال عمر و زندگی ما نمی‌ارزد.
پس انگار ما هر کاری کنیم و هر دستاوردی هم که به دست آوریم، بازنده هستیم.
اما در اینجا یک راه وجود دارد که ما در زندگی کمتر احساس باخت کنیم. اینکه زمانمان را به کاری بگذرانیم که از آن لذت بیشتری ببریم یا کار معنادارتری را تجربه کنیم. »
شاید شما به عنوان فردی که وارد دهه ۴۰ زندگی‌تان شده‌اید صحبت دکتر رنانی را بهتر درک کنید. اینکه تغییر شغل در ۴۰ سالگی و انتخاب یک مسیر شغلی مناسب و رضایت‌بخش چقدر می‌تواند بر سایر ابعاد زندگی‌تان تأثیر بگذارد و زندگی‌تان را معنادارتر کند.
مراحل تغییر شغل پس از ۴۰ سالگی
هر چقدر هم که از نظر ذهنی برای تغییر شغل آماده شده باشید، اما همچنان برای اجرایی کردن آن، به برنامه عملی نیاز دارید. ما در مطلبی مستقل درباره تغییر شغل و گام‌های تغییر شغل صحبت کرده‌ایم که فارغ از سن، می‌تواند برای تمام افراد مفید باشد. پیشنهاد می‌کنیم این مطلب را بخوانید:
چگونه تغییر شغل دهیم ؟ (راهنمای جامع تغییر شغل )
راهی که به ما کمک می‌کند بعد از ۴۰ سالگی راحت‌تر تغییر شغل دهیم
تغییر شغل یک فرایند تدریجی است. بالا و پایین‌های بسیاری دارد. گاهی امیدوار می‌شویم و گاهی ناامید. گاهی پرانرژی هستیم و گاهی کم‌انگیزه. گاهی تند می‌رویم و گاهی هم به روغن‌سوزی می‌افتیم. گاهی از تصمیمات و برنامه‌هایمان احساس رضایت داریم و گاهی به بیشترشان شک می‌کنیم.
به همین خاطر حضور، همراهی و حمایت یک کوچ مسیر شغلی در طول فرایند تغییر شغل می‌تواند چالش‌های این مسیر را برای شما کمتر، و انگیزه و اعتماد به نفس شما را افزایش دهد.
پیشنهاد می‌کنیم همین حالا یک جلسه کوچینگ رایگان را تجربه کنید:
