برای اغلب ما پیش آمده زمانی که اهداف و مسیرهای طی شده در زندگی خود را بررسی می‌کنیم، گاها متوجه می‌شویم دنبال کردن برنامه‌ها و نقشه‌های بسیاری که در سر داشته‌ایم را فراموش کرده‌ایم.
آیا تا به حال به این فکر کرده‌اید که اگر در زمان و جایگاه مشخصی به برنامه‌های خود متعهد می‌بودید چقدر پیشرفت می‌کردید؟ اما متاسفانه بسیاری از ما با وجود آگاهی از تاثیر مثبت برنامه‌ریزی و تعیین اهداف، نمی‌دانیم چطور به برنامه‌های خود تعهد داشته و تا رسیدن به هدفمان دست از تلاش بر نداریم.
عدم تعهد به برنامه ریزی‌ها دلایل مختلفی دارد. در ادامه ابتدا به چند مورد مهم از علت این موضوع پرداخته و سپس راهکارهای مختلف موجود از جمله جلسات کوچینگ برای متعهد ماندن به برنامه‌های خود را بررسی خواهیم کرد.
عدم تعهد به برنامه از کجا نشات می‌گیرد؟
فرقی نمی‌کند که نوجوان باشید یا یک میانسال؛ چراکه حتما شما هم بارها تصمیم گرفته‌اید که از شنبه رژیم بگیرید!، در تعطیلات تابستان ورزش را شروع کنید، از ماه دیگر شروع به یادگیری یک مهارت جدید کنید یا از فردا با یک برنامه‌ریزی دقیق برای رسیدن به اهدافتان تلاش کنید.
اما آیا به این فکر کرده‌اید که به چند درصد از این تصمیم‌ها پایبند بوده و به کدامیک از آن‌ها دست یافته‌اید؟ پاسخ به این دو سوال ساده مشخص می‌کند که همه ما بارها عدم تعهد به برنامه را تجربه کرده‌ایم.
سوال اساسی که باید از خود بپرسید این است که چرا نمی‌توانیم برنامه‌های خود را عملی کرده و آن‌ها را تا رسیدن به نتیجه دنبال کنیم؟ متخصصان معتقدند عوامل و دلایل زیر در عدم تعهد به برنامه نقش اساسی ایفا می‌کنند. برخی از این دلایل عبارتند از:
۱. کمبود اعتماد به نفس. ذهن افرادی که اعتماد به نفس کافی ندارند نمی‌تواند به آن‌ها در دنبال کردن برنامه‌ها کمک کند. به همین دلیل فرد با گفتن جمله‌هایی مثل “نمی‌توانم به راه خود ادامه دهم”، “توانایی کافی برای رشد و پیشرفت ندارم” و “نمی‌توانم به برنامه‌های تعهد خود داشته باشم” از دنبال کردن برنامه اجتناب می‌کند.
پیشنهاد مطالعه: افزایش اعتماد به نفس با ۱۲ راهکار
۲. ترس از شکست. به هنگام دنبال کردن ایده‌ها و برنامه‌هایی که برای پیشبرد اهداف خود ریخته‌اید، تجربه‌های بد گذشته و ترس از شکست، موانع بزرگی برای متعهد ماندن به برنامه‌های فردی و شغلی هستند. در چنین شرایطی فرد بخاطر ترس از مواجهه شدن با شکست مجدد، ترجیح می‌دهد برنامه‌های خود را دنبال نکند.
۳. نداشتن علاقه کافی. فرقی نمی‌کند برنامه‌ای که تنظیم کرده‌اید مربوط به زندگی شغلی‌تان باشد یا توسعه فردی. در هر صورت اگر علاقه‌ای به آن حوزه نداشته باشید هر روز دنبال کردن آن را به تعویق می‌اندازید و انرژی کافی برای رسیدن به اهدافی که در نظر گرفته‌اید را ندارید.
۴. عدم شناخت کافی از خود. خودشناسی نقطه شروع تعهد به برنامه‌ها است. زمانی که فرد شناخت کافی از خود نداشته باشد، با نقاط ضعف و قوت و توانایی‌های خود نیز آشنا نیست. بنابراین نمی‌تواند از تمام انرژی و توان خود برای دنبال کردن اهداف و برنامه‌ها استفاده کند. همین مساله باعث سرخوردگی در طول مسیر می‌شود.
۵. جدی نگرفتن برنامه‌ها. افرادی که مسئولیت‌پذیری پایین، پشتکار کم و جدیت کافی در زندگی ندارند، نسبت به برنامه‌های خود نیز بی توجه هستند. بنابراین هر روز آن‌ها را به تعویق می‌اندازند و در ذهنشان اهمیتشان را پایین می‌آورند.
۱۰ راهکار برای تعهد به برنامه
آنچه در بالا خواندید تنها بخشی از مشکلات پیش روی افراد در رسیدن به اهداف است. در واقع موانع و افکاری که باعث عدم تعهد به برنامه‌ها می‌شوند بسیار زیادند. اما این به این معنی نیست که ناامید شده و دست از تلاش بردارید. قرار نیست تا آخر عمر اهداف و آرزوهای خود را نادیده گرفته و از برنامه ریزی برای آینده دست بردارید.
با کمی آموزش و مطالعه می‌توانید راهکارهایی را به کار بگیرید تا در مسیر درست حرکت کرده و از جاده اصلی رسیدن به اهداف منحرف نشوید. در ادامه برخی از مهمترین راهکارهای تعهد به برنامه‌ها را بررسی می‌کنیم.
۱. برنامه‌های خود را روزانه مرور کنید
اینکه برنامه‌ای برای ترفیع شغلی، توسعه فردی و یا بهبود سلامت جسم و روح خود بریزید اما آن را کنار گذاشته و به کارهای روزمره خود برسید، نشان دهنده این است که برنامه خود را جدی نگرفته‌اید و برای آن وقت نمی‌گذارید. به این فکر کنید که برنامه‌ای تنظیم کرده‌اید که هر روز ساعاتی را به زبان انگلیسی اختصاص دهید؛ اما از آنجایی‌که برنامه را در جایی گذاشته‌اید که آن را نمی‌بینید، فراموش می‌کنید در ساعات مقرر به سراغ آموزش زبان بروید.
برای اینکه به برنامه های خودتان تعهد داشته باشید، باید هر روز آن‌ها را مرور کنید. پس بهتر است آن را مکتوب کرده و در جایی قرار دهید که جلوی چشمتان باشد. در این صورت هر روز یادتان می‌آید که باید برای طی این مسیر چه فعالیت‌هایی انجام دهید، از انجام چه کارهایی پرهیز کنید و چه مهارت‌هایی را کسب کنید.
۲. مثبت فکر کرده و برای خودتان انگیزه ایجاد کنید
طبیعی است که در طول مسیر انجام برنامه‌ریزی‌ها، بارها ناامید و ناراضی شوید و حتی اعتماد به نفستان را برای به دست آوردن آنچه می‌خواهید از دست بدهید. اما باید بدانید برای تعهد به برنامه بیش از هر چیز به انرژی مثبت و پشتکار نیاز دارید. این نکته را همیشه به خودتان یادآوری کند که می‌توانید برنامه‌های خود را عملی کرده و توانایی این را دارید که با موانع و چالشها روبرو شوید.
انگیزه بهترین محرک برای طی کردن مسیر به سمت اهداف است. بنابراین بهتر است برای خود انگیزه‌های بیرونی یا درونی ایجاد کنید. انگیزه می‌تواند هنگام مواجه با موانع و شکست‌ها، انرژی مضاعفی برای ادامه مسیر ایجاد کند. این انگیزه ممکن است دستیابی به پول بیشتر یا موقعیت اجتماعی بهتر باشد.
اگر برای ایجاد انگیزه به راهنمایی نیاز دارید، پیشنهاد می‌کنیم مقاله کاملی از این موضوع را در سایت کوچینگو مطالعه کنید.
۳. موانع و وسوسه‌ها را به وسیله‌ای برای پیشرفت تبدیل کنید
هیچ راهی بدون مانع نیست؛ در راه رسیدن به اهداف و در مسیر رسیدن به آرزوها نیز عوامل زیادی وجود دارند که مانع حرکت شما می‌شوند. به این فکر کنید که می‌خواهید هر جمعه به کوه بروید اما شب بیداری، وسوسه خواب روز تعطیل و بهانه‌هایی مانند گرما یا سرما موانعی بر سر راه تعهد به برنامه کوه نوردی شما هستند.
وجود این موانع و وسوسه‌ها مهم نیست؛ مهم واکنشی است که ما به آن‌ها نشان می‌دهیم. چراکه ذهن ما معمولا از روی عادت به این وسوسه‌ها پاسخ مثبت داده و موانع را به عنوان زنگ خطری برای بروز برخی از تغییرات ناشناخته در نظر می‌گیرد. اما لازم است این عوامل و موانع را بشناسید و به طور آگاهانه با آن‌ها برخورد کنید. این بهترین روش برای تبدیل موانع به سکوهایی برای پیشرفت است.
۴. کنترل ذهنتان را در دست بگیرید
دلیل تراشی برای انجام ندادن وظایف و تعهدات یکی از شگردهای مغز برای جلوگیری از تغییرات و از دست ندادن عادت‌ها است. به همین دلیل است که زمانی که برای انجام کاری کوتاهی کرده‌اید شروع به دلیل تراشی کرده و رفتارتان را توجیه می‌کنید.
برای غلبه بر این خطاهای ذهنی و برای موفقیت در تعهد به برنامه‌ها بهتر است کنترل ذهنتان را در دست بگیرید. کافی است هوشیار باشید و به خودتان حقیقت را بگویید. به‌طور مثال می‌توانید به جای اینکه وانمود کنید از شدت گرسنگی در خوردن شام زیاده روی کرده‌اید و به جای گفتن این جمله که یک شب که هزار شب نمی‌شود، مسئولیت کاری که کرده‌اید را بپذیرید و سعی کنید آن را تکرار نکنید.
۵. از ترفند قول دادن استفاده کنید
در مسیر رسیدن به اهداف، انجام برخی از کارها و رفتارها بسیار تاثیرگذار بوده و تعهد به برنامه را تضمین می‌کنند. یکی از آن‌ها قول دادن به خود یا دیگران است.
به طور مثال فکر کنید تصمیم گرفته‌اید تا پایان سال مهارتی را کسب کرده و از آن برای ارتقاء شغلی خود استفاده کنید. در این صورت می‌توانید به مدیر خود قول دهید که تا پایان سال این مهارت را کسب خواهید کرد. این قول باعث می‌شود حتی زمانی که دلسرد هستید از نظر اخلاقی مجبور باشید به مسیر ادامه دهید.
یا اینکه می‌توانید برای ترک کردن سیگار به خودتان قول بدهید، زمان تعیین کنید و برای موفقیت در این مسیر برای خودتان جایزه‌ای در نظر بگیرید. در این صورت انگیزه شما برای ادامه بیشتر خواهد شد.
۶. از یک کوچ کمک بگیرید
همه ما گاهی برای متعهد ماندن به برنامه‌ها و طی کردن مسیر موفقیت، به حضور یک فرد همراه و حامی نیاز داریم. دلیل این موضوع این است که در مسیر عملی کردن یک برنامه ممکن است با چالش‌های متعددی روبرو شویم و این موضوع از انگیزه ما برای ادامه مسیر بکاهد. حضور یک کوچ در کنار ما کمک می‌کند که با وجود چالشها، همچنان در مسیر خود بمانیم.
از طریق فرم زیر می‌توانید برای جلسه کوچینگ ثبت نامه کنید:
من امیرحسین بزرگ کیان کوچ مورد تایید فدراسیون بین‌المللی کوچینگ هستم.
برای ثبت نام در یک جلسه کوچینگ رایگان، فرم زیر را پر کنید
۷. کارهایتان را به تعویق نیندازید
برای تعهد به برنامه‌ها باید کارهایی را به‌طور مداوم و شاید روزانه انجام دهیم. به طور مثال اگر می‌خواهید در یکی از رشته‌های ورزشی موفق شوید باید روزانه تمرین کنید، بدوید و رژیم غذایی خوبی داشته باشید. به این فکر کنید که اگر هر روز تمرین خود را عقب بیندازید و از رعایت رژیم غذایی خود سرباز بزنید، مسیر رسیدن به اهداف برایتان طولانی شده و حتی ممکن است کلا از مسیر خارج شوید.
برای این منظور حتما باید کارها را در زمان خودش انجام دهید و آن‌ها را به تعویق نیندازید. این باعث بالا رفتن مسئولیت پذیری شما شده و اعتماد به نفستان را نیز بالاتر می‌برد.
۸. به جای سرزنش خودتان را تشویق کنید
پیش از شروع به حرکت در مسیر رسیدن به اهدافتان، باید به این موضوع آگاه باشید که ممکن است بارها شکست بخورید! در واقع شکست در طول مسیر بسیار طبیعی است و باید با آغوش باز این شکست‌ها را پذیرفته و برای تعهد به برنامه هایتان مجددا از نو شروع کنید.
اینکه به طور مداوم خود را سرزنش کنید، از خود ناامید شوید و به توانایی‌هایتان ایمان نداشته باشید، یکی از مهمترین عوامل برای عدم تعهد به برنامه ها و جدا افتادن از مسیر پیشرفت است.
بنابراین بهتر است به جای به یاد آوردن شکست‌ها، به پیروزی‌های بزرگ و کوچکتان فکر کنید، خود را تشویق کرده و به خود به عنوان فردی با پتانسیل بالا و پر از استعداد ایمان داشته باشید.
۹. به چشم اندازها، آرزوها و اهدافتان فکر کنید
حتما شما نیز این آرزوی بزرگ را داشته یا دارید که در یک خانه زیبا و رویایی زندگی کنید. اما برای بسیاری از ما گذر زمان و عدم تصویرسازی درست در ذهن، باعث می‌شود که از یاد ببریم زمانی چه در سر خود می‌پرورانده‌ایم. در واقع اصلا دیگر به خانه رویاهایتان فکر نمی‌کنید!
اگر به زندگی انسان‌های موفق دقت کنید متوجه می‌شوید که این افراد همیشه اهداف، آرزوها و رویاهای خود را در ذهنشان مرور می‌کنند. تصویرسازی و فکر کردن به آرزوها باعث می‌شود تا هنگام خستگی از طی کردن مسیر، با فکر کردن به آنچه می‌خواهند انرژی مضاعف برای تعهد به برنامه پیدا کنند.
۱۰. برنامه‌ای جذاب تنظیم کنید
اگر به دنبال الگویی برای برنامه ریزی در زندگی خود هستید، می‌توانید زندگی افراد موفق را الگوی خود قرار دهید. اما به یاد داشته باشید که بهترین برنامه ریزی را زمانی انجام می‌دهید که بتوانید تنها از برنامه‌های انسان‌های موفق الهام بگیرید. در این صورت بر اساس نیازها، علائق، اولویت‌ها، شخصیت و امکاناتی که دارید تغییراتی در آن ایجاد کرده و آن‌ها را عملی بسازید. چراکه انسان‌ها با هم متفاوت هستند.
علاوه بر این برای تعهد به برنامه باید آن را به گونه‌ای طراحی کنید که برایتان لذت بخش و جذاب باشد. برنامه‌ای که به آن علاقه ندارید قطعا با شکست مواجه می‌شود. بنابراین سعی کنید مسیر خود را به گونه‌ای طراحی کنید که برایتان قابل اجرا بوده و به کارهایی بپردازید که به آن‌ها علاقه دارید.
آیا برای تعهد به برنامه‌های خود نیاز به کوچ دارید؟
درست است که راهکارهای اصولی و دقیقی برای تعهد به برنامه‌ها و دنبال کردن آن‌ها وجود دارد، اما داشتن یک کوچ یا مربی می‌تواند راهگشا بوده و مسیر را برای شما هموارتر کند. برای این منظور می‌توانید از طریق فرم زیر یک جلسه کوچینگ رایگان را امتحان کنید:
من امیرحسین بزرگ کیان کوچ مورد تایید فدراسیون بین‌المللی کوچینگ هستم.
برای ثبت نام در یک جلسه کوچینگ رایگان، فرم زیر را پر کنید
سوالات متداول
چرا به برنامه‌هایم عمل نمی کنم؟
احتمالا برنامه ای که تنظیم کرده‌اید بسیار سنگین تر از توانتان بوده است؛ این به دلیل عدم خودشناسی، خودآگاهی و عدم شناخت توانایی‌هایتان است. در برخی از شرایط نیز اعتماد به نفس یا انگیزه کافی برای پی گرفتن برنامه خود ندارید. البته علاقه نداشتن به برنامه ای که تنظیم کرده اید و ضرورت و اولویت نداشتن آن برای شما نیز از جمله دلایل عدم تعهد به برنامه است.
آیا راهکاری برای تعهد به برنامه‌ریزی وجود دارد؟
لازم است برنامه خود را مکتوب کنید و آن را در جایی جلوی چشمتان قرار دهید و به برنامه خود متعهد باشید. به موانع به چشم وسیله‌ای برای پیشرفت نگاه کرده و برای خود انگیزه‌های کوچک و بزرگ ایجاد کنید. همچنین می‌توانید به یکی از اطرافیانتان قول بدهید که تا مدت زمان مشخصی به هدف تعیین شده می‌رسید، خودتان را تشویق کنید و کارهایی که انجامشان برایتان جذاب است را در برنامه خود بگنجانید.
چگونه به درس خواندن پایبند باشیم؟
هدف خود را از درس خواندن تعیین کنید، ببینید چه چیزی به شما انگیزه می‌دهد و در طول درس خواندن به آن فکر کنید. در نظر داشته باشید که درس خواندن اولویت چندم زندگی شماست و سعی کنید به آن توجه بیشتری داشته باشید. همچنین برنامه‌ای که برای درس خواندن تنظیم کرده‌اید نباید خیلی سخت‌گیرانه باشد.
